Εν βορβόρω βαρβαρικώ…
Plato
Painting by Attributed to Jusepe de Ribera
Η ορφική παράδοση είναι διάχυτη μέσα και πίσω από τις γραμμές στα κείμενα του μεγαλύτερου φιλοσόφου που περπάτησε πάνω στη γη… Ο βόρβορος με τον οποίο παρομοιάζει την άγνοια που από αυτήν την ανασύρει η διαλεκτική την ψυχή ανάγεται ακριβώς εκεί, στην πανάρχαια ορφική μυητική και μυστική παράδοση που ο μεγάλος φιλόσοφος κρατούσε σαν δάδα αναμμένη και ζωντανή και παρέδωσε στους αδελφούς και μαθητές του στους αιώνες…
Ας δούμε το απόσπασμα από το 'άγιο πρωτότυπο' που θα έλεγε και ο Λιαντίνης:
«Ουκούν, ήν δ’εγώ, η διαλεκτική μέθοδος μόνη ταύτα πορεύεται, τας υποθέσεις αναιρούσα, επ’αυτήν την αρχήν ίνα βεβαιώσηται, και τώ όντι εν βορβόρω βαρβαρικώ τινι το της ψυχής όμμα κατορωρυγμένον ηρέμα έλκει και ανάγει άνω…» (Πολιτεία, 533 d 1).
«Επομένως, είπα εγώ, μόνο η διαλεκτική μέθοδος πορεύεται –ακυρώνοντας τις υποθέσεις- ίσαμε την ίδια την αφετηριακή αρχή για να κατοχυρώσει τα αποτελέσματά της και το μάτι της ψυχής που πραγματικά ήταν καταχωσμένο σε κάποιο βούρκο βαρβαρότητας το στρέφει η διαλεκτική σιγά σιγά και το οδηγεί προς τα άνω…»
Στον Φαίδωνα διαβάζουμε ότι η μοίρα των αμύητων είναι να βυθίζονται στον βόρβορο, ός αν αμύητος… εις Άδου αφίκηται εν βορβόρω κείσεται… (69c 5-6)
Ποιος είναι ο αμύητος ίσως αναρωτηθεί κάποιος καλόπιστα. Στην ουσία όλοι μας πλέον… και το τραγικό δεν είναι η διακοπή του χρυσού νήματος που μας συνέδεε με τους αδελφούς της Αλύσου μέσα από τη Γνώση και τη Μύηση, είναι ότι κανείς δεν δίνει δεκάρα σε οποιοδήποτε θεσμικό επίπεδο για την προσέγγιση αυτών των και πολλών άλλων που είναι η κληρονομιά μας, που είμαστε εμείς… χωρίς καμιά διάθεση προβολής κάποιας ‘ελληνικής υπεροχής’ ή οτιδήποτε νοσηρό που ως εξαλλαγή φύεται και ανθίζει μέσα στο πύον άρρωστων μυαλών… εδώ συζητούμε για το αρχαιώνιο φως του υπερτελούς πολιτισμού των Ελλήνων που κατά τον Γκαίτε δεν χρήζει καμιάς διόρθωσης και καμιάς ‘συμπλήρωσης’ ή ‘βελτίωσης’… αλλά σε εποχές που ο βόρβορος είναι παντού ολόγυρα ως και στα σχολεία μας και στις αίθουσες διδασκαλίας των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, είναι πολυτέλεια και η απλή διερώτηση…
Κι όμως, σε κάθε γενιά υπάρχουν και εκείνοι που θα παραλάβουν τον πυρσό και θα τον πάνε παραπέρα… και αυτό παρηγορεί και ανακουφίζει κάπως…
Προσωπικά και δεν έχω κανένα πρόβλημα να το παραδεχθώ, γι'αυτούς τους ολίγιστους έχω το κουράγιο να γράφω ακόμη... μελετώ και στοχάζομαι κατά μόνας... όμως αναρτώ και δημοσιεύω που και που για τον όποιο καλοπρόθετο αποδέκτη...
(Ιαν 2021)