ΤΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΣΚΗΝΗ
ΕΣΩΤ. Αδιάφορος ο τόπος ή ο χρόνος. Πρωινό, κάποιας ημέρας. Στο μεγάλο και μοντέρνα επιπλωμένο γραφείο της Διευθύντριας Προσωπικού μιας μεγάλης πολυεθνικής εταιρίας.
Πίσω από το γραφείο της καθισμένη στην πολυθρόνα της μια γυναίκα γύρω στα πενήντα ίσως και παραπάνω. Μελαχρινή με άψογο μακιγιάζ, σοβαρή. Ντυμένη αυστηρά αλλά και θηλυκά. Θυμίζει στέλεχος ανώτατης βαθμίδας. Συνηθισμένη να διοικεί, να διατάζει, να ορίζει τύχες.
Τούτη την ώρα κρατά ένα στυλό στο δεξί της χέρι με τα περιποιημένα νύχια και είναι προσηλωμένη σε κάποιο χαρτί.
Απέναντί της, καθισμένος σε μια από τις πολυθρόνες ένας νεαρός άντρας. Φορά ένα απλό πουκάμισο κι ένα παντελόνι. Καλοκαμωμένος με μαύρα μαλλιά και βαθύ βλέμμα. Εξετάζει ψύχραιμα όλο το χώρο γύρω του. Το βλέμμα του είναι περισσότερο εστιασμένο στη γυναίκα αλλά και σε μια αφίσα που βρίσκεται καδραρισμένη πάνω απ’το κεφάλι της.
Ψηλαφεί την αφίσα.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Στο κέντρο δεσπόζει ένας ηλικιωμένος άντρας που φορά ένα ακριβό κοστούμι κι ένα φτηνό χαμόγελο. Έχει ανοιχτά τα χέρια του σαν χαρούμενος οικοδεσπότης που καλοδέχεται στο σπίτι του τον οποιοδήποτε. Ξένο ή γνωστό. Νέο ή γέρο. Άντρα ή γυναίκα. Αδιάφορο. Η αγκαλιά του χωρά τους πάντες, η εταιρία του το ίδιο.
Κατεβάζει το βλέμμα από τον προικισμένο σε χυδαιότητα καπιταλίστα της αφίσας και ακουμπά το πρόσωπο της γυναίκας. Έντιμα χαρακτηριστικά, μεσογειακά, αυστηρά αλλά όχι απωθητικά.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Το χαμόγελό της κάποτε θα είχε κάψει καρδούλες πριν το εξορίσει οριστικά από το εταιρικό της πρόσωπο.
Κρατάει στο ένα της χέρι τη σελίδα και στο άλλο την πένα. Την πένα την κρατάει πιο σφιχτά, τη σελίδα είναι έτοιμη να την πετάξει σαν περιττό σκουπίδι.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
mont blanc… το δίχως άλλο…
ΓΥΝΑΙΚΑ
Είναι αρκετά ασυνήθιστο όλο αυτό.
(του ρίχνει ένα βλέμμα καλά προπονημένο για ανάλογες περιπτώσεις)
Κύριε Μ… πέστε μου κάτι…
Ο νεαρός εξακολουθεί να ‘σκανάρει’ τη γυναίκα. Φορά μια από αυτές τις μπλούζες που δεν στοιχειώνουν τη θηλυκότητα αλλά τονίζουν την κυριαρχική σχέση αφεντικού δούλων.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Για τους ‘αποπάνω’ είναι μια καλοπληρωμένη αποτελεσματική σκύλα. Για τους ‘αποκάτω’ μια μισητή σκύλα.
Δεν μπορεί να δει τι φορά κάτω από τη μέση της. Το γραφείο τον εμποδίζει. Προσπαθεί να μαντέψει.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Σκληρή γκρι φούστα ως τα γόνατα. Λευκές χυτές γάμπες. Μαύρες γόβες στιλέτο. Για να καυλώνουν οι αποπάνω και να τρομάζουν οι αποκάτω.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Πόσο καιρό εργάζεστε σε μάς;
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Μια από τις αναμενόμενες ερωτήσεις άνευ ουσίας αλλά απαραίτητες για να ρυθμίζεις την ανάσα σου. Σκέφτεσαι λίγο, παίρνεις το χρόνο σου, δίνεις χρόνο και στον άλλο να σκεφτεί. Έχει το ηλεκτρονικό της αρχείο ανοιχτό στο τάμπλετ της. Το πρώτο που έχει κοιτάξει είναι το πόσο καιρό δουλεύω ‘σε κείνους’.
ΝΕΑΡΟΣ
66 ημέρες.
Η απάντηση την ξαφνιάζει. Τρίβει την ακριβή πένα στα ωραία της δάχτυλα με τα κόκκινα νύχια και ανεμίζει τη σελίδα ελαφρά.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Μάλιστα.
Αποφασίζει να του ρίξει ένα καλύτερο βλέμμα.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Ο αποπάνω δεν σε κοιτάζει ποτέ. Κι αν σε κοιτάζει δεν σε βλέπει. Αν το κάνει θα ενθαρρύνει κι εσένα να το κάνεις. Τέτοια θάρρητα απαγορεύονται. Δια ροπάλου. Κρατάει από τους γαμημένους τους Φαραώ αυτό. Αν αρχίσει ο καθένας να βλεφαριάζει με την άνεσή του τον επί γης θεό της χώρας, τότε χαθήκαμε. Καλύτερα να σου βγει το μάτι. Ο αντιπρόσωπος του Αιώνιου είναι απρόσιτος. Ακριβώς όπως κι αυτό που αντιπροσωπεύει. Και που στέκεται σιμά σου είναι μια παραχώρηση, ένα δώρο.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Κι έχετε καταλάβει μια θέση στην επεξεργασία αρχείων, σωστά;
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Αλλάζει φωνή σιγά σιγά. Η ευγένεια του καλού πωλητή αρχίζει να δίνει τη θέση της στην σκληρότητα του ανυπόμονου εργοδότη. Μου τρως χρόνο. Μπήκες στο κατάστημα, σουλατσάρισες, σε ανεχτήκαμε, δεν σε βλέπω να ψωνίζεις. Γι αυτό και σε βλέπω να ξεκουμπίζεσαι. Σιγά σιγά βέβαια, είμαστε πολιτισμένα κτήνη.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Προσέχει μια λεπτομέρεια από το μουστόγερα στην αφίσα. Έχει κι αυτός μια ακριβή mont blanc. Δεν την κρατά. Τη φορά στην τσέπη του πουκαμίσου του. Πώς δεν το είχε προσέξει πριν; Θα ορκιζόταν πως το σακάκι του γέρου ήταν κουμπωμένο. Τώρα χάσκει ορθάνοιχτο. Μια ανοιχτόχρωμη γραβατούλα κρέμεται ως την αγκράφα της ζώνης του παντελονιού. Παράξενα πράγματα.
Πάλι η ανακρίτρια.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Έτσι δεν είναι;
Ο νεαρός κατανεύει αλλά δεν λέει ‘μάλιστα’. Το σκέφτεται αλλά δεν το λέει.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Έχετε κάποιο παράπονο;
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Οι ερωτήσεις δεν μπαίνουν στην ουσία. Θα νομίζεις πως θέλω να ‘σε γνωρίσω’. Πως είμαι φιλικός, πως είμαι η καλή εταιρία που σε προσέλαβε, που σε μάζεψε σχεδόν από το δρόμο, σε έχωσε σε μια τρύπα του ισογείου του μεγαλοπρεπούς μας κτηρίου για να ψηφιοποιείς τα αρχεία μας και να τσιμπάς μερικά ευρουλάκια το μήνα ίσα να μην λιμοκτονείς. Μας μισείς βέβαια, το ξέρουμε. Όμως κι εμείς σε μισούμε. Όχι εσένα προσωπικά. Εσύ δεν υπάρχεις. Όλα όσα αντιπροσωπεύεις. Αν μπορούσαμε θα σε συνθλίβαμε σαν κατσαρίδα κάτω από τις σόλες των παπουτσιών μας. Όμως κάποιος πρέπει να είναι ο σκουπιδιάρης, ο ντιλιβεράς, ο χαμάλης… ο αρχειοθέτης… Μας μισείς και σκύβεις το κεφάλι όταν συναπαντιόμαστε στο δρόμο. Σε μισούμε και απολαμβάνουμε το προσκύνημά σου. Έντιμη σχέση, καθαρή. Τι θέλεις τώρα;
ΝΕΑΡΟΣ
Γιατί δεν επικεντρωνόμαστε στο Υπόμνημα;
Η γυναίκα παγώνει.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Χα, αυτό δεν το περίμενε. Η έκφρασή της δείχνει πως σύντομα θα παρατήσει και τα τελευταία προσχήματα ευγένειας και θα ριχτεί σαν πεινασμένη λέαινα στο άμοιρο θύμα της. Θα μου ξεσκίσει ηδονικά τις σάρκες. Θα με ξεκοιλιάσει. Θα με ξεκοκαλίσει.
ΓΥΝΑΙΚΑ
(με στεγνό τόνο)
Θα επικεντρωθούμε εκεί που επιθυμώ και όταν το επιθυμώ.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Ξανά το βλέμμα στην αφίσα. Δίπλα στον άντρα της αφίσας υπάρχει ένα νεαρό ζευγάρι. Δεν τους είχε δώσει καμιά σημασία πριν. Νιόπαντροι μάλλον. Στέκονται κοντά του αλλά δεν τον ακουμπούν. Χαρούμενοι, ευτυχισμένοι με αλκυόνεια χαμόγελα και τέλειες οδοντοστοιχίες. Τι χονδροειδές ψέμα. Ποιος φτωχός άνθρωπος έχει τα φράγκα για τέτοιες πολυτέλειες; Θα ήθελε να καγχάσει αλλά δεν το έπραξε. Όχι πως φοβάται τη γυναίκα. Ούτε πως τη σέβεται καν.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Δεν είναι η ώρα. Όχι ακόμη.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Την αφήνει να βράσει λίγο στο ζουμί της. Του αρέσουν οι θυμωμένες γυναίκες. Στη σεξουαλική μάχη βέβαια. Στο σαρκικό πόλεμο. Το πανάρχαιο σπορ. Ναι, του αρέσουν. Κι όταν δεν είναι στη φύση τους, τις θυμώνει εκείνος. Τις πειράζει, τις ταπεινώνει, τις εξοργίζει. Όταν η γυναίκα θυμώσει πολύ η περιοχή της έχει μια άλλη οσμή. Το έχει μελετήσει, το ξέρει, τον φτιάχνει. Τις γυναίκες ‘γατούλες’ τις απεχθάνεται. Τις γυναίκες ‘συρρικνώνομαι για να χωράω στην αγκαλιά σου’ τις λυπάται, τον εκνευρίζουν. Τις γυναίκες ‘Βάντα ντε Νουνάγιεφ’ τις λατρεύει.
Μέχρι να τους κόψει το κεφάλι.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Ωραία λοιπόν, ας επικεντρωθούμε στο Υπόμνημα. Θέλετε να σας πω την πρώτη μου εκτίμηση; Πιστεύω ότι όταν το γράφατε ήσασταν… πώς να το θέσω… υπό την επήρεια ουσιών.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Νάτη, έρχεται. Έχει βγάλει τα νύχια, έχει γωνιάσει τα μάτια, έχει ανοίξει το στόμα να φαίνονται οι κυνόδοντες στο σεληνόφως. Τον πλευρίζει τώρα. Έρχεται σιγά σιγά προς το μέρος του. Πρώτα θα τον μυρίσει, θα τον γευτεί με τις αισθήσεις της, θα απολαύσει τον τρόμο του. Μετά…
ΝΕΑΡΟΣ
Γιατί αυτοκτόνησε ο πατέρας σου;
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Δεν βγήκαν λέξεις από τα χείλη του. Βγήκαν σφαίρες. Η πρώτη την χτύπησε στο τεντωμένο στηθόδεσμο, συνέθλιψε τη ρώγα και χώθηκε στο στέρνο της. Η ανάσα της κόπηκε, η πένα έπεσε από τα ωραία της δάχτυλα και κοπάνησε το γραφείο. Η δεύτερη έσκισε σαν βέλος τα ωραία της χείλια με το διακριτικό κραγιόν και πήρε τη λαλιά απ’το στόμα της. Την ‘βλέπει’ να ανασαίνει αίμα.
Όχι, δεν θα την τελειώσει τόσο γρήγορα. Είναι στην αρχή ακόμα.
ΓΥΝΑΙΚΑ
(σοκαρισμένη)
Τι… τι είπες;
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Να και ο ενικός. Άλλο ένα σκαλοπάτι προς τα κάτω. Σιγά σιγά το πράγμα παίρνει τη μορφή που θέλω. Τη μορφή που πρέπει.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Στην άλλη πλευρά της αφίσας, δίπλα από τους χαρούμενους ανθρώπους, ένα σπίτι. Όχι, ψέματα. Ένα σπιτικό. Ωραία αρχιτεκτονική, μεσογειακή, ανθρώπινη, ζεστή. Μεγάλος κήπος, ένα δέντρο, καλοκαίρι. Και ποιος δεν θα’θελε να ζει σε ένα τέτοιο σπιτικό; Με δυο ή τρία ‘κουτσούβελα’, ένα σκύλο, ζεστά Χριστούγεννα στο τζάκι, χορταστικά πρωινά και παιγνιδιάρες Κυριακές. Και γλυκά βέβαια. Χωρίς τη μυρωδιά απ’το γλυκό στο σαλόνι δεν κάνουμε τίποτα.
Πάλι στη γυναίκα. Την έξαλλη γυναίκα.
Απλώνει το αριστερό της χέρι σε έκταση, δείχνει την πόρτα.
Τρέμει όμως.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Πηγαίν…
ΝΕΑΡΟΣ
Η μητέρα σου τον μισούσε τον μπάσταρδο. Την απατούσε σχεδόν από την αρχή. Όχι πως δεν ήταν ωραία γυναίκα. Πιο όμορφη και πιο καυλιάρα απ’όσο ήσουν ποτέ εσύ κι απ’όσο θα γίνεις ποτέ. Όμως ήταν άπληστος ο αλήτης. Ήθελε να γαμάει. Γενικώς. Να γαμάει. Τους πελάτες, τους φίλους του, τις γυναίκες του. Και κάποτε στράφηκε να γαμήσει κι εσένα.
Το βλέμμα του νεαρού αλλάζει. Γίνεται μια δέσμη αρχαίας φωτιάς που πέφτει στη φουκαριάρα τη λέαινα και παραλίγο να την απανθρακώσει! Το σοκ της γυναίκας είναι τόσο μεγάλο που αρχίζει να ξεροβήχει, να κρατάει το λαιμό της, να πασχίζει να καλέσει τους σεκιούριτι για βοήθεια.
ΣΚΕΨΕΙΣ ΝΕΑΡΟΥ
Πεθαίνει. Δεν θα της επιτρέψω την πολυτέλεια.
Αποσύρει το βλέμμα του από πάνω της. Η γυναίκα τινάζεται προς τα εμπρός και χτυπά το κεφάλι της στο γραφείο. Το σώμα της τραντάζεται, τα μαλλιά της λύνονται, βγάζει έναν παράξενο βόγγο.
Σάλιο τρέχει από το ανοιχτό της στόμα και λερώνει το Υπόμνημα.
ΝΕΑΡΟΣ
Όχι ρε γαμώτο…
Ο νεαρός σηκώνεται ήρεμα από τη θέση του. Με ευχάριστα, χορευτικά βηματάκια κάνει ένα γύρο και έρχεται πίσω από την πολυθρόνα της αναίσθητης γυναίκας. Με το δεξί του χέρι κατεβάζει την εμετική αφίσα από τον τοίχο, την τσαλακώνει και την πετάει σε μια γωνιά μακριά. Έπειτα ασχολείται με την… ανακρίτρια.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Δεν είναι η τυχερή της μέρα. Αλλά δεν έφταιγε αυτός. Δεν αποφασίζει αυτός για τα Υπομνήματα. Αυτός απλά τα συντάσσει. Και τα παραδίδει την κατάλληλη στιγμή στους κατάλληλους αποδέκτες.
Πιάνει με το ένα του χέρι το κεφάλι της και με απαλές κινήσεις την επαναφέρει να ακουμπά στην πλάτη της πολυθρόνας. Μια οσμή του πνίγει τη μύτη. Ούρα.
ΝΕΑΡΟΣ
Η σκληρή διευθύντρια προσωπικού έχει κατουρηθεί πάνω της. Ποιος μπορεί να σε αδικήσει καλή μου;
Ένα κουμπάκι κίτρινο αναβοσβήνει σε μια συσκευή στο γραφείο. Η γραμματέας της.
ΝΕΑΡΟΣ
Χμμ… θέλω κι άλλο χρόνο.
Πατά το κουμπί κι αλλάζει τη φωνή του.
ΝΕΑΡΟΣ ΜΕ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΛΙΠΟΘΥΜΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Τι συμβαίνει Λίνα;
ΦΩΝΗ ΛΙΝΑΣ
Μου είχατε πει…
ΝΕΑΡΟΣ ΜΕ ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΛΙΠΟΘΥΜΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Μην με ενοχλήσει κανείς… για τουλάχιστον είκοσι λεπτά ακόμη.
Κλείνει την ενδοσυνεννόηση.
ΝΕΑΡΟΣ
(γελά βροντερά)
Τώρα το διασκεδάζω αληθινά.
Ρίχνει στη γυναίκα μια ματιά. Έχει τα χάλια της η καημένη. Οι ρυτίδες έχουν κάνει την εμφάνισή τους και το πρόσφατο ακριβοπληρωμένο μπότοξ είχε πάει στράφι.
Της μαζεύει τα μαλλιά, της φτιάχνει τη μπλούζα, την τακτοποιεί στην ωραία της πολυθρόνα. Μετά της αγγίζει το κεφάλι σε κάποια συγκεκριμένα σημεία. Δεν του παίρνει πολύ.
ΣΚΗΝΗ
ΕΣΩΤ. Λίγα λεπτά αργότερα. Όταν η γυναίκα συνέρχεται έχει έναν ελαφρύ πονοκέφαλο. Το βλέμμα της είναι ακόμη κάπως θολό, τα είδωλα ασταθή. Σύντομα διορθώνεται κι αυτό.
Η μυρωδιά από τα ούρα όμως την αιφνιδιάζει.
Απέναντι της βλέπει έναν νεαρό που κάθεται σα βρεγμένη γάτα στη θεσούλα του και την παρακολουθεί με ειλικρινές ενδιαφέρον.
ΝΕΑΡΟΣ
(δήθεν ανήσυχος)
Είστε καλά;
Η γυναίκα τακτοποιεί τα μαλλιά της. Γλείφει τα ξεραμένα χείλη της και κοιτάζει τη σελίδα που κρατά στο αριστερό της χέρι. Πίστευε πως στο δεξί κρατούσε και ένα στυλό αλλά δεν θυμόταν καλά.
ΝΕΑΡΟΣ
Να σας φέρω λίγο νερό;
Ο νεαρός δεν περιμένει την απάντησή της. Στο τραπεζάκι δίπλα του υπάρχει μια κανάτα με φρέσκο νερό κι ένα ποτήρι. Το γεμίζει και της το δίνει.
ΝΕΑΡΟΣ
(στοργικά)
Νομίζω συνήλθατε.
Η γυναίκα πίνει λίγο νερό, βήχει ξανά, καθαρίζει το λαιμό της.
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Παλεύει να οριοθετήσει τα πάντα μέσα της και γύρω της. Κάπου δεξιά της μια τσαλακωμένη αφίσα. Τι γύρευε εκεί;
ΓΥΝΑΙΚΑ
Τι… τι λέγαμε; Εννοώ… πριν…
ΝΕΑΡΟΣ
Μου λέγατε πως συμφωνείτε με το Υπόμνημά μου και πως θα το προωθούσατε υπηρεσιακώς. Σήμερα κιόλας!
Η γυναίκα ρίχνει μια αιφνιδιασμένη ματιά στη λευκή σελίδα. Την γυρίζει μπρος πίσω επανειλημμένα. Δεν υπάρχει ούτε λέξη στο χαρτί! Μια λευκή σελίδα χαρτί!
ΓΥΝΑΙΚΑ
Μα… μα εδώ… δεν…
ΑΦΗΓΗΤΗΣ
Το ψέλλισμά της σταματά ένας αιφνίδιος πόνος στους κροτάφους. Κάτι παράξενο συμβαίνει… κάποια δύναμη έρχεται από την πλευρά αυτού του νεαρού… κάτι σαν δέσμη που την… την καίει… καίει την ψυχή της…
ΓΥΝΑΙΚΑ
Ναι… ναι, όλα εντάξει
Μονομιάς ο πόνος παύει και όλα ηρεμούν. Παίρνει ανάσα.
ΓΥΝΑΙΚΑ
Θα το… προωθήσω υπηρεσιακώς… βέβαια…
Ξαφνικά νιώθει μια παρουσία δίπλα της. Πίσω από το κεφάλι της. Σηκώνει το βλέμμα της. Ο νεαρός είναι πάντα καθισμένος στη καρέκλα του και χαμογελά…
ΑΓΝΩΣΤΗ ΦΩΝΗ
Σύντομα… θα ξανάρθω…
Κλείνει τα μάτια της και παλεύει να πάρει άλλη μια βαθιά ανάσα. Η βαριά και αλλόκοτη αίσθηση γύρω της δεν έχει φύγει ολότελα. Έχει κι ένα σφίξιμο στο στέρνο. Κάτι έχει εισχωρήσει μέσα της. Σα να το είχε καταπιεί…
Μορφάζει ένα χαμόγελο στο κουρασμένο της πρόσωπο και προσπαθεί να οργανώσει τον εαυτό της. Μια εντολή ηχεί μέσα της και στρέφεται στη συσκευή ενδοσυνεννόησης δίπλα της.
Ψάχνει με το βλέμμα της το νεαρό. Δεν υπάρχει κανείς στο δωμάτιο.
ΣΚΗΝΗ
ΕΣΩΤ. Έξω από το γραφείο. Η νεαρή γραμματέας βλέπει το νεαρό άντρα να την πλησιάζει. Χαμογελά παράξενα και κρατούσε ένα στυλό στο χέρι του.
Η Λίνα κοιτάζει με έντονο βλέμμα την πένα που κρατά ο νεαρός. Εκείνος την κοιτά σιωπηλός. Κείνη τη στιγμή χτυπά η συσκευή.
ΦΩΝΗ ΓΥΝΑΙΚΑΣ
Λίνα…
ΛΙΝΑ
Μάλιστα…
ΓΥΝΑΙΚΑ
Έλα σε παρακαλώ… πρέπει να… να προωθήσουμε ένα υπόμνημα… είναι επείγον.
Ο νεαρός κουνά το κεφάλι του ικανοποιημένος. Σφίγγει την ακριβή μαύρη πένα στο χέρι του και γυρνά το σώμα του. Η έξοδος του ορόφου είναι λίγα μέτρα μακριά του.
ΤΕΛΟΣ